Sözlük sitesi kavramı ülkemizde ilk olarak 1999 yılında duyulmaya başlanmış ve kısa sürede popülerliği artarak fenomen internet siteleri oluşmuştur. Sözlük sitelerinde herkes içerik üretebilir ve katkıda bulunabilir. Sözlük yazarları entry girişlerini kendi hür iradeleri ve kendi tarzları ile yapmakta özgürdür. Ama sözlük yönetimleri tarafından uygunsuz bulunan içerikler silinmektedir.
Sözlük sitesinin kitlesini oluşturan çekirdek kadro mutlaka vardır. Gün geçtikçe gelişen sözlükler kuruluş amacını genişleterek tabiri caiz ise her telden paylaşımın yapıldığı bir formata dönüşebiliyor. Yine de kuruluşta belli bir okul, meslek grubu yada misyon yüklü olduklarını görüyoruz.
eskidefterler.com adresinde geçtiğimiz yıllara ve daha öncesine damga vurmuş olaylar günlük olarak tartışmaya açılmakta ve sözlük yazarları tarafından tartışılmaktadır. Geçmişini bilen toplumlar ancak geleceklerine ışık tutabilirler. Bu yüzden yüce bir misyona sahip olan sözlük sitesi özellikle tarih sevdalılarını bünyesinde toplamaktadır. Sadece geçmişin tozlu raflarında kalmış önemli olaylar değil, geleceği belirleyecek sıcak gündem haberleri de eski defterler sözlük sitesinde paylaşılıyor ve tartışılıyor.
Bu sözlük sitesini diğerlerinden ayıran en önemli özelliklerden birisi sözlük yazarlarının saygı çerçevesinde aynı veya karşıt görüşleri özgürce paylaşabiliyor olmasıdır. Bazı diğer sözlük siteleri gibi alaycı üsluplara ya da gereksiz iğnelemelere izin verilmiyor ve herkes saygı içerisinde görüşünü bildirerek tarihe not düşebiliyor.
Eski Defterler sitesi daha yeni ve diğer popülerleşmiş sözlük sitelerinin yanında alternatif olarak hızla büyüyen bir platform olarak dikkat çekiyor. Bu sözlük sitesinde sizde ilk nesil yazar olarak dahil olabilir ve görüşlerinizi paylaşmaya başlayabilirsiniz. Eski Defterler sözlük sitesi araştırmacı yazarları ile sürekli olarak günümüzden geçmişe fener tutan parlak bir ışık gibi paylaşımlar ile donatmaktadır. Sizde gündemde yer alan olaylar ve tarihte yaşanmış günün ilginç haberlerini tartışmak isterseniz eski defterler adresinde sözlük yazarı olabilirsiniz. Tarihte bugün neler olduysa hepsini tartışabileceğiniz bir sözlük sitesinde özgürce başlık açmaya yada açılan başlıklara entry girerek görüş paylaşmaya başlayabilirsiniz.
Sözlük Siteleri ve Nesiller
Sözlük siteleri ilk açıldığında birinci nesil sözlük yazarları kayıt olurlar. Yönetim tarafından belirlenen belli bir süre yada belli bir yazar sayısı geçildiğinde birinci nesil unvanı kapatılır. Ve ikinci nesil yazar ünvanı ile yeni yazarlar sözlük sitesine kayıt olabilirler. Bu usul sözlük sitelerinde yazarın eskiliği yani otoritesini gösteren belirleyici bir ayraç olmasını sağlar. Bir nevi askeriyede bulunduğu söylenen, devrecilik gibi de düşünebiliriz bu nesil sistemini. Aynı sınıf öğrencileri gibi de düşünebiliriz. Aynı nesil olanlar başka bir deyiş ile aynı kuşağın sözlük yazarları oluyorlar sitede. Bu sayede hiyerarşik bir yapı da oluşuyor.
Sözlük Sitesi Kuralları
Sözlük sitesinde kuralları yönetim koyar ve üyeler tarafından geliştirilmeye açıktır. Uygun görülmeyen kurallar silinir. Zaten sözlük sitelerinde beğendim ya da beğenmedim butonları olduğu için tüm yazarlar bir nevi öneriler için oy kullanma hakkına sahiptir. Beğenilen öneriler kalıcı bir kural haline dönüşmektedir.
Çaylaklık ya da yazar aday Sistemi
Sözlük sitesine uygun olup olmadığınızı belirlemek için kullanılır. Sözlük siteleri pasif üyelere sahip olmak istemezler. Kayıt olup giden üyelerin hiçbir katkısı olmayacaktır. O yüzden on adet entry-girişi yapana kadar çaylak statüsünde kalırsınız çoğu sitede. Bu aşamadan sonra yönetim sizin entry-girişlerinizin sözlük konseptine ve kurallarına uygun olduğuna kanaat getirirse sizi yazarlığa terfi ettirirler. İçinde bulunulan nesil yılına göre sizde o neslin bir üyesi olursunuz artık. Çaylaklık sayesinde sapla saman ayrılmış ve elit bir yazar kadrosuna sahip olmak amaçlanmaktadır ve gerekli bir sistemdir.
Sözlük Siteleri ve Mobil Arayüz
Sözlük sitesi için mobil arayüz olmaz ise olmaz bir ayrıntıdır. 'Responsive' tasarım diye de bilinen tablet ve telefonlar gibi taşınabilir cihazlar ile uyumlu olmayan sözlük sitelerinin başarılı olma şansı çok daha düşüktür. Çünkü hemen her yerde yanımızdan ayırmadığımız mobil cihazlarımızı artık masaüstü cihazlardan çok daha fazla kullanmaktayız. Bir sözlük yazarı o an karşılaştığı bir hadiseyi sözlük sitesinde paylaşmak ister. Bunun için masaüstü bir cihaz aramasına gerek olmamalı o an düşündüklerini özgür bir şekilde kolayca paylaşabilmelidir.
Sözlük Sitelerinin Toplumsal Misyonları
Sözlük siteleri deprem, yangın veya yardıma muhtaç bireylere yardım eli uzatırlar. Bu gibi durumlarda AKUT, TEMA ya da bireysel bağış hesap numaraları sözlük sitesinde paylaşılır. Bu anlamda bir sivil toplum kuruluşu gibi sözlük sitesinin geniş sözlük kitlesi birlik olup kampanyalara dahil olurlar ve aranan kana çare olurlar. Sözlük siteleri herkesin boş konuşup; atıp tuttuğu bir platform değil bir aile gibi birlik içerisinde çalışabilirler. Bu da sözlük yazarları arasında bağı arttırarak sözlük sitesinin daha güçlü bir yapı olmasını da sağlar. Tarihte bazı sözlük sitelerine ithamlarda bulunan ünlülerin filmlerine IMDB gibi sitelerde düşük puan verme kampanyaları da yapılmış ve şok edici sonuçlara ulaşılmıştır. O yüzden sözlük sitelerine laf atmadan önce ince eleyip sık dokumak gerekir. Sözlük yazarları birleşerek sizi hiç ummadığınız yerlerde vezir de edebilir rezil de edebilirler hak ettiyseniz.
Sözlük Sitelerini Yazarlar Nasıl Buluyor ve Yazar Olmaya Nasıl Karar Veriyor?
Sözlük sitelerine genelde merak ettiğiniz bir konuyu Google ve benzeri arama motorlarında arama yaparken denk gelebilirsiniz. Eğer site sizin görüşleriniz ile benzer bir misyonla çalışıyorsa bu sitede bende yazar olmalıyım diye düşünen yazarlar kalıcı oluyor. Sözlük sitesi bir topluluk işidir. Etkinliğin genelde yüzde yetmiş yada seksen oranında entry-girişleri eski üyeler tarafından gün içerisinde yapılmakta kalan kısım ise yeni üyelerin paylaşımları ile olmaktadır. Üye olan yazarlar sözlük gündemini takip ederek bugün neler varmış diye bakmaya ve kendi görüşleri ile açılan başlıklara katkıda bulunmaya başlarlar.
Sözlük Sitesi Nasıl Kullanılır?
Sözlük sitesine girdiğinizde sizi gündem, rastgele içerikler ve keşfet gibi seçenekler karşılar. Gündem de en son yayımlanan ve entry-girişi alan başlıkları görebilirsiniz. Rastgele içerik şansınıza göre sizi farklı bir başlığa yönlendirir. Keşfet kısmında ise sözlük yazarları seçtiği kategorilere göre başlık sonuçlarını listeleyebilir ve ilgilendikleri kategorideki başlıklara ulaşabilirler.
Sözlük alt yapısı sayesinde yazılarına ilgi çekici veya beğendikleri resimleri ekleyebilirler. Facebook yada Twitter gibi sosyal paylaşımları ilgili butonlara tıklayarak sözlüğe taşıyabilirler. Ve tabii ki popüler video izleme sitesi Youtube'da yer alan videoların linklerini ilgili butona tıklayarak sözlükteki yazılarına ekleyebilirler. Sözlük bu sayede düz bir yazı olmaktan ziyade resim ve metin dengesinin sağlandığı daha güzel paylaşımcı bir ortam haline gelir.
Eğer bir film, dizi hakkında 'spoiler' verecekseniz yada benzer bir spoiler söz konusu ise ilgili butona tıklayarak spoiler tag'leri arasında yazacaklarınızı yazabilirsiniz. Bu sayede üyeler bu bölüme yazdıklarınızın spoiler olduğunu bilir ve izlemedikleri bir yapım yada durum karşısında hazırlıklı olurlar. İsteyenler spoiler butonuna tıklayarak metnin tamamina erişebilir.
Yazınız ile ilgili bir kaynak göstermek isterseniz çapa işaretine tıklayarak link paylaşımında bulunabilirsiniz. Bunu isterseniz açık bir şekilde site linki olarak yapabilirken, bir kelimeye link olarak da yapabilirsiniz. Eğer sözlükte yer alan başka bir başlığa atıfta bulunacaksanız gizli bakınız ve bakınız gibi butonları kullanabilirsiniz.
Sözlük sitesinde yeni başlık açmak için ise, en üstte bulunan arama bölümüne başlığınızı öncelikle yazmanız gerekiyor. Eğer daha önce açılan bir başlık ise sizi o sonuca gotürecektir. Daha önce açılmayan bir başlık ise bu yönde size uyarı verecek ve yeni başlığı siz kendiniz açabileceksiniz. Hangi başlığı açacağınız ise tamamen size kalmış. Sözlük yazarı olmanın en güzel yanlarından birisi de bu yani özgürsünüz.
Eski Defterler sizi tarihte bugün olan olayları tartışmaya devam ediyor ama gündemde yer alan son dakika haberlerini paylaşarak bugünün tarihini de yazmış oluyor. Ama siz tamamen farklı bir şey yada o an aklınızdan geçenleri de özgürce paylaşmakta serbestsiniz.
